مقاله درباره جشن مهرگان
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 9
جشن مهرگان (میتراکانا)
با اینکه این جشن به دین و آیین کهن «میترا/ مهر» تعلق دارد و با جشن‌های کشاورزی در میان روستانشینان و کشاورزان ایرانی پیوند فروانی داشته و دارد، اما جای خرسندی است که در سالیان اخیر، بسیاری از ایرانیان کوشش میکنند تا مراسمی به یاد این جشن باستانی که جزئیات آن فراموش شده است را برگزار کنند.
یکی از مهمترین لازمه‌های پاسداشت آیین‌های کهن، همانا خودداری از دگرگونی و واژگونه‌نمایی‌های شخصی و دلبخواهی است. کوشش در انتساب آن به ادیان دیگر و از جمله دین زرتشتی، برهم‌زدنِ شیوه برگزاری مراسم و زمان اجرای آن به دلخواه هر کس، و همچنین افزودن برخی عناصر ساختگی و بدون پیشینه تاریخی، تحریفِ فرهنگ و بزرگترین عامل آسیب به آیین‌های کهن است. باشد تا با برگزاری جشن‌های ملیِ باستانی با پاسداشت شیوه اصلی و کهن آن، آیین نیاکان را گرامی بداریم و از پیشگاه فرشته میترا (مهـر ایزد)پایندگی آنرا آرزو کنیم.
خاستگاه باور به میترا:
سرچشمه باور به «میترا/ مهر» و «گردونه مهر» در میان ایرانیان و سرایندگان مهر یشتِ اوسـتا عبارت بوده است از ستاره قطبی و دو صورت فلکیِ پیرا قطبی «خرس بزرگ» و «خرس کوچک» (دبّ اکبر و دبّ اصغر). این صورت‌های فلکی در متن‌های پهلوی و ادبیات فارسی با نام «هفتورنگ مِـهین و کِـهین» (بزرگ و کوچک) نیز نامبردار شده است.
در حدود 4800 سال پیش، ستاره «ذَیـخ/ ثُـعبان» قطب آسمانیِ زمین بوده و مانند ستاره قطبیِ امروزی در جای خود ثابت و بی‌حرکت ایستاده و در همه شب‌های سال دیده می‌شده و هیچگاه طلوع و غروب نمی‌کرده است. این ستاره در میانه دو صورت فلکیِ پیرا قطبیِ «خرس بزرگ» و «خرس کوچک» واقع شده است و این دو صورت فلکی در هر شبانروز یک بار به دور آن می‌گردیده‌اند. این گردش، همراه با گردش صورت فلکی «ثُـعبان»، نگاره باستانی «چلیپا» یا صلیب شکسته را در آسمان رسم می‌کرده‌اند که به گمان نگارنده، همان «گردونه مهر» است.
به همین دلیل که مهر، نقطه ثقل آسمان و ستارگان بوده است و از دید ناظر زمینی، همه ستارگان و صورت‌های فلکی بر گرد او می‌چرخیده‌اند؛ مهر را سامان‌دهنده هستی و برقرارکننده و پاسبانِ قانون و هنجار کیهانی و نظام حاکم بر نظم جهان، و بعدها او را ایزد روشنایی و راستی و پیمان و حتی محبت دانستند.
اما پس از 4800 سال پیش و هنگامی که ستاره «ذَیخ/ ثُـعبان» از قطب آسمانی فاصله می‌گیرد؛ این فاصله منجر به گردش این ستاره به دور نقطه قطب آسمانی و ترسیم دایره یا حلقه کوچکی در آسمان میشود که سرچشمه پیدایش باوری به نام «حلقه مهر» یا «حلقه پیمان» است که هنوز هم به شکل حلقه پیمانِ ازدواج در میان مردمان سراسر گیتی روایی دارد. پس حلقه ازدواج خاستگاه ایرانی دارد.
میترا یا مهر در اوستا:
مهر یا میترا (در اوستا و پارسی باستان «میـثْـرَه»، در سانسکریت «میـتْـرَه»)، فرشته یا ایزد نام‌آورِ روشنایی، پیمان، دوستی و محبت، و ایزد بزرگ دین و آیین مهری است.
بخش مهم و بزرگی از اوستا به نام «مهر یَـشت» در بزرگداشت و ستایش این ایزد بزرگ و کهن ایرانی سروده شده است. مهر یشت، دهمین یشت اوستا و از لحاظ مضمون همراه با فروردین یشت، کهن‌ترین بخش آن بشمار می‌رود. مهر یشت از نگاه اشاره‌های نجومی و باورهای کیهانی از مهمترین و ناب‌ترین بخش‌های اوستا است و کهن‌ترین سند در باره آگاهی ایرانیان از کروی بودن کره زمین از بند 95 همین یشت فرا دست آمده است. از مهر یشت تا به امروز 69 بند کهن و 77 بند افزوده در عصر ساسانی، بازمانده است.
مهر یشت در متن اصلی به نظم سروده شده و از کهن‌ترین شعرهای بدست آمده ایرانی دانسته میشود. این یشت دلکش، سرشار از نیروی شاعرانه و سرچشمه سرودهای ایرانی در وصف دو ویژگی ارزشمند و اصیل ایرانیان یعنی راستی و پهلوانی دانسته میشود: «می‌ستاییم مهرِ دارنده دشت‌های پهناور را؛ او که آگاه به گفتار راستین است، آن انجمن‌آرایی که دارای هزار گوش است، آن خوش‌اندامی که دارای هزار چشم است، آن بلندبالای برومندی که در فرازنای آسمان ایستاده و نگاهبانی نیرومند و بخواب نرونده است..» (اوستای کهن، همان، صص 35 تا 56).
با اینکه در گردونه مهر، هزاران جنگ‌افزار جای دارد؛ اما اینها همه برای مبارزه با دشمنان راستی و پیمان‌شکنان بکار گرفته میشود و در رویارویی با مردمان او مهربان‌ترین است: «…او که به همه سرزمین‌های ایرانی، خانمانی پُر از آشتی، پُر از آرامی و پُر از شادی می‌بخشد.» (اوستای کهن، همان، بند 4، ص 35).
نام «میثْـرَه» یک بار هم در «گاتها»ی زرتشت آمده که در آنجا به معنای «خویشکاری دینی» بکار رفته است.
به اعتقاد فردیناند یوستی در «نام‌نامه ایرانی»، «میثْـرَه» در اصل به معنای «روشناییِ همیشگی» است و این معنا با روشناییِ همیشگیِ ستاره قطبی ارتباطی کامل دارد. اما بعدها و بر اثر جابجایی ستاره قطبی، مفهوم «روشنایی همیشگی» به خورشید و پرتوهای آن داده شد و در ادبیات فارسی «مهر» نام دیگری برای خورشید دانسته شد.
نگاره‌های میترا:
در نگاره‌های باستانی، نقش میترا/ مهر را معمولاً به شکل مردی که پرتوهای نورانی بر گرد سرش دیده میشود، نشان می‌داده‌اند. این سنت نگارگری در عصر ساسانی، به گونه افزودن پرتو یا هاله‌ای نورانی بر گرد سرِ پادشاهان و پس از آن بر سر پیامبران و شخصیت‌های دینی ادامه پیدا کرد.
همچنین نگاره معروف گاوکشی میترا، تنها در کشورهای اروپایی دیده شده و نمونه‌ای از آن در ایران به دست نیامده است. این نگاره‌ها در اصل از باورهای کیهانی ایرانیان و از صورت‌های فلکی گاو، کژدم و سگ اقتباس شده است.
گسترش آیین میترا در اروپا:
پرستش مهر در نخستین سده پیش از میلاد و در دوره پادشاهیِ اشکانیان و به ویژه در زمان تیرداد یکم، پادشاه اشکانیِ ارمنستان، به غربِ آسیای کوچک (آناتولی) و روم راه یافت. این آیین که نه با جنگ و ستیز، بلکه با کوشش‌های فرهنگی در آن سرزمین‌ها روایی پیدا کرده بود؛ توسط لژیون‌های رومیانی که با فرهنگ ایرانی آشنا شده بودند، در سرتاسر سرزمین‌های غربی و اروپا منتشر شد و بعدها آیین‌ها و مراسم آن در دین تازه مسیحیت نفوذ پیدا کرد.
هر چند واژه «میترائیسم» برگردان «آیین میترا/ مهر» است و در واژ‌ه‌نامه‌ها و فرهنگ‌نامه‌ها این دو را به یکدیگر ارجاع می‌دهند؛ اما کیش «میترائیسم» گونه اروپایی شده و تغییر یافته «آیین میترا/ مهر» بشمار می‌رود که علیرغم شباهت‌های فراوان، تفاوت‌های بی‌شماری نیز با یکدیگر دارا هستند. از همین روی نمی‌توان این دو را مترادف کامل یکدیگر در نظر گرفت و ترجمه «میترائیسم» به «آیین/ کیش مهری» یا «مهرپرستی» درست به نظر نمی‌رسد. برای نمونه رواج «گاوکُشی/ تاورکتونی» در میترائیسم غربی و نگاره‌های موجودِ آن، هیچ ارتباطی با آیین مهر ایرانی ندارد. این مراسم همچنان به گونه نمایشی تفریحی و ورزشی در برخی از نقاط اروپا و از جمله در اسپانیا برگزار میشود. در این مراسم، در میان شادی و هلهله هزاران تماشاگر، گاوهای نگون‌بختی را با فرو کردن ده‌ها نیزه بر بدنش، زجرکش میکنند.
بسیاری از آیین‌ها و باورهای دین مسیحیت و از جمله بنیاد نظام گاهشماری میلادی آن و جشن کریسمس ریشه در آیین‌های مهری دارد.
جشن مهرگان:
جشن مهرگان یکی از کهن‌ترین جشن‌ها و گردهمایی‌های ایرانیان است که در ستایش و نیایش مهر یا میترا برگزار میشود.
جشن مهرگان قدمتی به اندازه ایزد منسوب به خود دارد. تا آنجا که منابع مکتوبِ موجود نشان میدهد، دیرینگیِ این جشن دستکم تا دوران فریدون باز می‌گردد. شاهنامه فردوسی به صراحت به این جشن کهن و پیدایش آن در عصر فریدون اشاره کرده است.
جشن مهرگان در آغاز مهرماه:
همانگونه که در گزارش فردوسی دیده میشود، زمان برگزاری جشن مهرگان در آغاز ماه مهر و فصل پاییز بوده است و این شیوه دستکم تا پایان دوره هخامنشی و احتمالاً تا اواخر دوره اشکانی نیز دوام داشته است. اما از این زمان و شاید در دوره ساسانی، جشن مهرگان به مهر روز از مهر ماه یا شانزدهم ماه مهر منتقل میشود.
منسوب دانستن جشن مهرگان به نخستین روز ماه مهر در آثار دیگر ادبیات فارسی نیز دیده شده است. برای نمونه این بیت از ناصرخسرو که هر دو جشن نوروز و مهرگان را به هنگام اعتدالین می‌داند:
نـوروز بـه از مـهـرگـان، گـرچـه هـــر دو زمـــانــنــد، اعــتــدالــــی
دلیل برگزاری جشن مهرگان در آغاز مهرماه و اصولاً نامگذاری نخستین ماه فصل پاییز به نام مهر، در این است که در دوره‌‌هایی از دوران باستان و از جمله در عصر هخامنشی، آغاز پاییز، آغاز سال نو بوده است و از همین روی نخستین ماه سال را به نام مهر منسوب کرده‌اند.
تثبیتِ آغاز سال نو در هنگام اعتدال پاییزی با نظام زندگیِ مبتنی بر کشاورزیِ ایرانیان بستگیِ کامل دارد. می‌دانیم که سال زراعی از اول پاییز آغاز و در پایان تابستان دیگر خاتمه می‌پذیرد. قاعده‌ای که هنوز هم در میان کشاورزان متداول است و در بسیاری از نواحی ایران جشن‌های فراوان و گوناگونی به مناسبت فرارسیدن مهرگان و پایان فصل زراعی برگزار میشود. در این جشن‌ها گاه ترانه‌هایی نیز خوانده میشود که در آنها به مهر و مهرگان اشاره می‌رود. شاید بتوان شیوه سال تحصیلیِ امروزی را باقی‌مانده گاهشماری کهن میترایی/ مهری دانست.
امروزه نیز سنت کهن آغاز سال نو از ابتدای پاییز با نام «سالِ وِرز» در تقویم محلی کردان مُـکریِ مهاباد و طایفه‌های کردان شکری باقی مانده است. همچنین در تقویم محلی پامیر در تاجیکستان (به ویژه در دو ناحیه «وَنج» و «خوف») از نخستین رو پاییز با نام «نوروز پاییزی/ نوروز تیرَماه» یاد میکنند. در ادبیات فارسی (از جمله شاهنامه فردوسی) و امروزه در میان مردمان آسیای میانه و شمال افغانستان، فصل پاییز را «تیرَماه» می‌نامند.
گاهشماری هخامنشی نیز مبتنی بر آغاز سال از ابتدای پاییز بوده است، همانگونه که در کتاب «رصدخانه نقش‌رستم» گفته شد؛ سازوکار ویژه‌ای برای تشخیص هفته به هفته و سپس روز به روزِ آغاز سال نو هخامنشی در تقویم آفتابی نقش‌رستم (کعبه زرتشت) طراحی و تعبیه شده است.
جشن هخامنشی میتراکانا:
شواهد موجود نشان میدهد که جشن مهرگان در عصر هخامنشی در آغاز سال نو، یعنی در نخستین روز از ماه مهر برگزار می‌شده است. در گزارش‌های مورخان یونانی و رومی از این جشن با نام «میثْـرَکَـنَـه/ میتراکانا» یاد شده است. نام ماه مهر در کتیبه میخیِ داریوش در بیستون به گونه «باگَـیادَئیش» (= باگَـیادی/ بَـغَـیادی) به معنای احتمالی «یاد خدا» آمده است.
سایر محصولات :
مقاله درباره جشن مهرگان مقاله درباره جشن مهرگان ...
مبارز باطنی از دیدگاه تولتک مبارز باطنی از دیدگاه تولتک...
سورس اصلی واتس اپ برای اندروید سورس اصلی واتس...
مقاله درباره جشن انقلاب اسلامی مقاله درباره جشن انقلاب اسلامی...
مقاله درباره جزوه‌ی آموزشی مبانی مهندسی اینترنت؛ دبیرستان علامه حلی تهران مقاله درباره جزوه‌ی آموزشی...
مقاله درباره جزوه ویندوز 98 مقاله درباره جزوه ویندوز...
مقاله درباره جزوه مفاهیم پایه فناوری اطلاعات استاد انصاریان مقاله درباره جزوه مفاهیم پایه فناوری...
مقاله درباره جزوه شیمی مقاله درباره جزوه شیمی...
مقاله درباره جزوه رفتارشناسی حیوانات اهلی 30 ص مقاله درباره جزوه...
مقاله درباره جزوه حقوق تجارت مقاله درباره جزوه حقوق تجارت...
مقاله درباره جزوه حقوق تجارت 22ص مقاله درباره جزوه حقوق تجارت 22ص...
مقاله درباره جزئیات اجرایی ساختمان های بتنی 15 ص مقاله درباره جزئیات اجرایی ساختمان های...
مقاله درباره جزئیات اجرایی ساختمان های بتنی 15 ص مقاله درباره جزئیات...
مقاله درباره جزئیاتی پیرامون شهرهای ایران مقاله درباره جزئیاتی...
مقاله درباره جریان متناوب ac و جریان مستقیم dc مقاله درباره جریان متناوب ac و...
مقاله درباره جریان الکتریکی در برق مقاله درباره جریان الکتریکی در برق...
مقاله درباره جریان الکتریکی 5 ص مقاله درباره جریان الکتریکی...
مقاله درباره جریانها و کاربردهای شبکه مقاله درباره جریانها و کاربردهای شبکه...
مقاله درباره جریان مستقیم و جریان متناوب مقاله درباره جریان مستقیم و جریان...
مقاله درباره جریان بحران در لوله مقاله درباره جریان...
مقاله درباره جرم و وزن مقاله درباره جرم و وزن...
مقاله درباره جرم شناسی مقاله درباره جرم...
مقاله درباره جرج ارول 19 ص مقاله درباره جرج ارول 19...
مقاله درباره جرایم سازمان یافته 6ص مقاله درباره جرایم سازمان یافته 6ص...
مقاله درباره جرایم و قوانین و مجازاتهای اطلاعاتی و رایانه‌ای مقاله درباره جرایم و قوانین...
فایل پاورپوینت درس 9 فرجام کاردین و زندگی2 فایل پاورپوینت درس...
مقاله درباره جرائم علیه تمامیت جسمانی مقاله درباره جرائم علیه تمامیت جسمانی...
فایل پاورپوینت در مورد آموزش نرم افزار E tabs به صورت کاملا تصویری فایل پاورپوینت در مورد آموزش نرم...
مقاله درباره جذب سرمایه خارجی در ایران مقاله درباره جذب سرمایه خارجی در ایران...
مقاله درباره جذب سرمایه خارجی در ایران 12ص مقاله درباره جذب...
فایل پاورپوینت در مورد روغن پالم فایل پاورپوینت در مورد روغن پالم...
مقاله درباره جذب سرمایه خارجی در ایران 10 مقاله درباره جذب سرمایه خارجی در ایران...
فایل پاورپوینت به صورت عکس در مورد مواد و مصالح ساختمانی فایل پاورپوینت به صورت عکس در مورد...
مقاله درباره جدیدترین آسیب های اجتماعی در ایران مقاله درباره جدیدترین...
مقاله درباره جدید ترین پدیده های خودرو 13 ص مقاله درباره جدید...
فایل پاورپوینت در موردجانوران مهره دار فایل پاورپوینت در موردجانوران...
مقاله درباره جدول طرح درس سالانه پنجم انشاء مقاله درباره جدول طرح درس...
فایل پاورپوینت در مورد پوست مصنوعی فایل پاورپوینت در مورد پوست...
مقاله درباره جدول طرح درس سالانه هدیه آسمامی سوم مقاله درباره جدول طرح...
مقاله درباره جدول طرح درس سالانه سوم ریاضی مقاله درباره جدول طرح درس سالانه سوم...
فایل پاورپوینت در مورد بیماری MS فایل پاورپوینت در مورد بیماری MS...
مقاله درباره جدول طرح درس سالانه ریاضی پنجم مقاله درباره جدول طرح درس...
فایل پاورپونیت در مورد خطرات ژنتیکی فایل پاورپونیت در مورد خطرات ژنتیکی...
مقاله درباره جدول طرح درس سالانه دروس یک جلسه ای در هفته مقاله درباره جدول طرح درس...
مقاله درباره جدول طرح درس سالانه برای دروس چهار جلسه ای در هفته مقاله درباره جدول...
فایل پاورپوینت در مورد حسابداری هنرستان فنی و حرفه ای سال سوم حسابداری فایل پاورپوینت در مورد...
مقاله درباره جدول طرح درس سالانه برای دروس هشت جلسه ای در هفته مقاله درباره جدول طرح درس سالانه برای...
فایل پاورپونت در مورد تست تصادف crash test فایل پاورپونت در مورد...
مقاله درباره جدول طرح درس سالانه برای دروس سه جلسه در هفته مقاله درباره جدول طرح...
تحقیق درباره یک سیستم خبره فازی – عصبی برای تشخیص (ترجمه شده) تحقیق درباره یا می دانید معنی لغوی قران چیست تحقیق درباره گزارشگری مالی و حسابداری XBRL تحقیق درباره یوگا، تاریخچه و کلیت تحقیق درباره یوگا مقاله درباره روز معلم docx تحقیق درباره آرماتور بندی و قالب بندی ساختمانهای بتنی تحقیق درباره رئالیسم تحقیق درباره گزارشگری مالی و حسابداری XBRL تحقیق درباره رهی معیری تحقیق درباره حمایت از میراث فرهنگی درحقوق بین المللی مقاله درباره ساختار، عملکرد و تأثیرات محیطی الکیل بنزن سولفونات خطی کلمات کلیدی :
وجود نشان یzwnj آیین یترا هرraquo laquo آیین یترا صورت فلکیِ پیرا laquo گردونه هرraquo جشن هرگان یzwnj شود شده است آغاز سال بوده است laquo خرس برگزار یzwnj این جشن نشان یzwnj کهنzwnj ترین laquo یzwnj هرگان ستاره پاییز هرraquo یzwnj
